ยาลดไขมันในเส้นเลือด

ยาลดไขมันในเส้นเลือด 
     เป็นกลุ่มของเภสัชภัณฑ์ที่ใช้รักษาไขมันในเส้นเลือดสูงกว่าปกติ (hyperlipidemia) พวกมันถูกเรียกว่า ยาลดไขมัน (lipid-lowering drugs ) หรือ (LLD) ตัวอย่างของยาลดไขมันได้แก่ สแตติน (statin) ไฟเบรต (fibrate) กรดนิโคตินิก (nicotinic acid) ไบล์แอซิดซีเควสแตรนด์ (bile acid sequestrant) (resins) ไฟโตรสเตอรอล (Phytosterol) (Cholesterol Absorption Inhibitors) CETP อินฮิบิเตอร์ (CETP inhibitors)

ยาที่ใช้ในภาวะไขมันในเลือดสูง
แพทย์จะแนะนำให้ผู้ป่วยใช้ยาร่วมด้วย ยาที่ใช้สำหรับภาวะไขมันในเลือดสูงมีอยู่หลายกลุ่ม ได้แก่
ยากลุ่ม statins เช่น simvastatin , atrorvastatin , rosuvastatin ยากลุ่มนี้สามารถลดโคเลสเตอรอลได้ดี ลดไตรกลีเซอไรด์ได้เล็กน้อย
ยากลุ่ม fibric acids derivatives เช่น gemfibrozil , fenofibrate , bezafibrate ยากลุ่มนี้สามารถลดไตรกลีเซอไรด์ได้ดี ลดโคเลสเตอรอลได้เล็กน้อย
ยากลุ่ม nicotinic acid และ analogue เช่น niacin , acipimox ยากลุ่มนี้สามารถลดไตรกลีเซอไรด์ได้ดี ลดโคเลสเตอรอลได้เล็กน้อย
ยากลุ่ม bile acid sequestrants เช่น cholestyramineยากลุ่มนี้ลดเพียงโคเลสเตอรอลอย่างเดียว
กลุ่มยาลดไขมัน ที่ขณะนี้ประเทศไทยมียาที่ผลิตได้เอง ในกลุ่ม Simvastatin หลายบริษัทด้วยกัน โดยมีสรรพคุณเทียบเคียงได้กับยาต้นแบบ

ข้อสำคัญในการใช้ยา การสั่งใช้ และข้อควรระวังในเรื่องยาตีกัน อาจต้องเคร่งครัด

จริงอยู่อุบัติการณ์ในการเกิดปวดกล้ามเนื้อ แม้จะไม่มากประมาณ 3-5 ใน 1,000 และถึงขั้นรุนแรงจนแหลกสลายจะน้อยกว่าก็ตาม จากข้อมูลในต่างประเทศ ซึ่งเกี่ยวพันกับ "ดวง" หรือยีน (gene) และปัจจัยอื่นๆ ที่กล่าวไปแล้ว โดยปกติยีนที่มีบทบาทในการเกิดปฏิกิริยาที่ไม่พึงประสงค์ของยา และมีการศึกษามากจะตกในกลุ่มยีนที่ควบคุมการย่อยสลาย (metabolizing enzymes) การส่งผ่าน (transporter) ซึ่งมีผลต่อระดับยาและการขับถ่ายยาออกจากร่างกาย
และยีน HLA ซึ่งเกี่ยวพันกับปฏิกิริยาแพ้ แต่การศึกษายีนเหล่านี้มีข้อจำกัดที่ศึกษาไม่ได้หลายตำแหน่ง การศึกษาล่าสุดหมดทั้ง genome ของมนุษย์ใน 85 คน ที่ได้รับยาแล้วมีอาการทางกล้ามเนื้อกับ 90 คนที่ไม่มีอาการ พบว่าเกี่ยวกันกับยีนที่อยู่ในโครโมโซม 12 ในตำแหน่งของ SLCOIBI จากการศึกษา single nucleotide polymorphism (SNP) มากกว่า 300,000 ตำแหน่ง ซึ่งผลที่ได้นำไปทำการพิสูจน์ในผู้ป่วยกลุ่มใหญ่อีกครั้ง

การมียีนจำเพาะในตำแหน่งดังกล่าว ส่งผลควบคุมทำให้ระดับยาในเลือดเพิ่มขึ้นเป็นพิเศษ และยาเข้าตับได้มากขึ้น และยังอาจอธิบายได้ว่า ทำไมยาแต่ละตัวในกลุ่ม Statin อาจมีความดีมากน้อยไม่เท่ากัน (คณะทำงาน SEARCH วารสารนิวอิงแลนด์ เดือน ส.ค. 2008) และยังอาจเป็นข้ออธิบายได้ว่าทำไมมีผลในแต่ละเชื้อชาติต่างกัน

อาทิเช่น คนไทยมักมีอาการปวดเมื่อยกล้ามเนื้อ และมีหลายรายที่รุนแรงจนกล้ามเนื้อแหลกสลายมากกว่า แต่ทั้งนี้ทั้งนั้น อาจเกิดเนื่องจากมีตัวเสริม คือ สภาพไตบกพร่องอยู่แล้ว และมีการใช้ยาอื่นร่วมด้วย หรือเมื่อมีสัญญาณเตือนด้วยอาการเมื่อยกล้ามเนื้อก็ยังคงใช้ยาต่อไปอีกอาจเกิดอันตรายได้

การที่ยาลดไขมัน statin เป็นที่แพร่หลายทั่วโลก ทั้งนี้ ประโยชน์อาจไม่ได้เกิดจากการที่ยาไปลดไขมันไม่ดีโดดๆ พบว่าอาจยังมีผลดีต่อการช่วยการทำงานของหลอดเลือด และมีฤทธิ์ต้านการอักเสบ (แต่ไม่ใช่ยาแก้อักเสบฆ่าเชื้อนะครับ) ซึ่งเป็นสาเหตุหนึ่งที่สำคัญในการเกิดเส้นเลือดตีบ ยา Statin จัดเป็นสุดยอดของการค้นคว้า และนำมาใช้ป้องกันโรคของเส้นเลือดตั้งแต่ก่อนเกิดโรค และใช้ในการป้องกันการเกิดซ้ำได้อีก

ทางเลือกที่ดีที่สุดคือการป้องกันไม่ให้เกิดโรคแต่หากเกิดเป็นโรคแล้วทางออกที่ดีที่สุดคือการร่วมมือกับหมอรักษาโรคไม่ให้กำเริบดูแลอย่างมีประสิทธิภาพทำอย่างไร คลิกอีกครั้งที่นี่